RADIO UWM FM „Polifoniczny Krajobraz” to intermedialna wystawa Ewy Doroszenko i Jacka Doroszenko, którą do 6 października można obejrzeć i… usłyszeć w sali głównej Galerii Sztuki BWA w Olsztynie. Składa się z serii fotografii, unikatowych obiektów fotograficznych, instalacji dźwiękowej oraz prac wideo, realizowanych w ciągu ostatnich lat w ramach programów Artist-in-Residence w Norwegii, na Litwie, w Czechach i Hiszpanii. Z autorami spotkała się Karolina Rogóz-Namiotko. Zapraszamy do wysłuchania rozmowy!
Prace duetu Doroszenko są artystycznym dwugłosem, w którym autorzy podejmują się intermedialnych działań interwencyjnych wobec naturalnego krajobrazu, badając zależności pomiędzy jednostką a pejzażem.
Żyjemy w czasie natury hybrydalnej, gdzie zaciera się granica między wytworami przypadkowymi, a tymi wyreżyserowanymi, wirtualnymi, czy sztucznie przekształconymi i gdzie coraz trudniej jest znaleźć miejsca umożliwiające prawdziwie dziewicze doświadczenie krajobrazu. Ludzkość zatraciła swoje pierwotne zdolności do uważności, na rzecz wyreżyserowanych mindfulnessowych trendów, a współczesna turystyka jest często poprzedzona zwiedzaniem Google Maps, czytaniem recenzji, oglądaniem instagramowych relacji innych podróżujących osób. Stawiając hipotezy na temat naszej relacji z naturą, artyści praktykują rytuały nomadycznej tułaczki opartej na ciągłej współpracy, dialogu i wymianie. Odkrywcze „podróżowanie bez turystyki”, które odbywa się w ramach artystycznych rezydencji, prowadzi ich do łączenia cielesnych doświadczeń z wszechobecnie dostępnymi cyfrowo produkowanymi obrazami geolokalizacyjnymi. Zwracając uwagę na ich zniekształcenia i pominięcia, artyści wykorzystują dźwięk oraz koncepcję ekologii pejzaży dźwiękowych, aby uzdrawiać naszą relację z naturalnym środowiskiem. Tak jak zauważa Palasama w „Oczach Skóry” (2013), w świecie zdominowanym przez wzrokocentryczne doświadczenia, nie jesteśmy już w stanie poznawać krajobrazu inaczej niż poprzez percepcję wzrokową, często ograniczoną jedynie do kontaktu z czarnym lustrem ekranu telefonu, a obcowanie z naturą staje się coraz większym wyzwaniem. Dlatego możliwość sensorycznego odczuwania otoczenia jest istotnym aspektem wystawy. Bazujące na skrawkach odwiedzanych miejsc, postfotograficzne eksperymenty duetu Doroszenko płynnie łączą się z kreowanymi krajobrazami dźwiękowymi”
– pisze w zaproszeniu do obejrzenia wystawy Natalia Barczyńska.
W pracach powstałych z tęsknoty za dziewiczym krajobrazem, Ewa i Jacek Doroszenko wskazują na to, jak cyfrowe media zawładnęły naszą percepcją rzeczywistości. Rozmyślania te mają wiele wspólnego z koncepcją „kwadratowego horyzontu” Paula Virillo, która jest omawiana na przykładzie interpozycji wielu ekranów, w kontekście wojny, konfliktów i stosunków międzynarodowych, jako metafora fragmentarycznego, pikselowego doświadczenia współczesnego życia, będącego pod wpływem proliferacji ekranów i urbanizacji. W otoczeniu zmęczonym jednorazowością i natychmiastowością gratyfikacji, duet Doroszenko skłania się ku zrównoważonym metodom produkcji swoich prac, w których niejednokrotnie recyklinguje i sampluje wyprodukowane już wcześniej obrazy i dźwięki, aby stworzyć z nich alternatywny pejzaż. Poddając refleksji współczesną relację z krajobrazem, wystawa jest odpowiedzią artystów na narastającą hiperkomunikację, hiperprodukcję, hiperaktywność.
Wystawę należy odbierać wszystkimi zmysłami. Większość prac dotyczy fotografii traktowanej jako medium, jako obiekt, fotografii, która zakrzywia nam widzenie i sprawia, że właściwie niemożliwe jest odbieranie rzeczywistości w sposób bezpośredni. Mamy poczucie, że współcześnie ta sytuacja jest bardzo powszechna, a nawet dominująca. Ciężko jest odbierać cokolwiek – nie tylko przyrodę, której dotyczy nasza wystawa – w sposób zupełnie dziewiczy, bez pośpiechu, bez telefonu i bez czarnego lustra”
– mówi Ewa Doroszenko.
Posłuchajcie rozmowy Karoliny Rogóz-Namiotko z Ewą Doroszenko i Jackiem Doroszenko.
Ewa Doroszenko – artystka intermedialna, doktor sztuk plastycznych, mieszka i pracuje w Warszawie. Absolwentka Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w 2019 i 2024 oraz Miasta Torunia w dziedzinie kultury w 2013 i 2011. Laureatka wielu międzynarodowych konkursów, m.in. Preview – Fait Gallery Brno 2016, Debuts 2018 – doc! photo magazine, Debut 2018 – Lithuanian Photographers Association. Finalistka m.in. Noorderlicht International Photo Festival 2021, Kranj Foto Fest 2021, International Festival of Photography FIF BH – Brazil 2020, Athens Digital Arts Festival 2020, GENERATE! Festival for Electronic Arts 2019, Der Greif and the World Photography Organisation open call 2018, FILE Electronic Language International Festival Sao Paulo 2015, Biennale Sztuki Młodych Rybie Oko 2013, Konkursu Fundacji Grey House w Krakowie 2011 oraz wielkokrotna uczestniczka programów Artist-in-Residence w różnych europejskich krajach. Swoje projekty prezentowała na licznych wystawach indywidualnych, m.in. w Muzeum Współczesnym Wrocław, Fait Gallery w Brnie, Galerii Propaganda w Warszawie, Fundacji Rodziny Staraków w Warszawie, Kolonii Artystów w Gdańsku, Galerii Sztuki Wozownia w Toruniu, Instytucie Fotografii Fort w Warszawie, Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy, Pragovka Gallery w Pradze, Exgirlfriend Gallery w Berlinie, Narodowym Forum Muzyki im. Witolda Lutosławskiego we Wrocławiu, Foto Forum w Bolzano, Instytucie Polskim w Düsseldorfie. Prace Ewy Doroszenko znajdują się w wielu kolekcjach sztuki, m.in. w kolekcji Centrum Sztuki Współczesnej Znaki Czasu w Toruniu, Hotelu Raffles Europejski w Warszawie, Dolnośląskiego Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych we Wrocławiu, Krupa Art Foundation we Wrocławiu.
Jacek Doroszenko – artysta intermedialny badający relacje między dźwiękiem, obrazem i przestrzenią. Mieszka i tworzy w Warszawie oraz Krakowie. Absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, autor realizacji audiowizualnych, prac wideo, instalacji dźwiękowych i projektów internetowych. Stypendysta Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego 2020, Miasta Torunia w dziedzinie kultury w 2011 oraz wielokrotny uczestnik rezydencji artystycznych, m.in. Hangar Barcelona w Hiszpanii, Kunstnarhuset Messen Ålvik w Norwegii, Atelierhaus Salzamt Linz w Austrii, The Island Resignified Lefkada w Grecji, Pragovka Gallery Praga w Czechach, Klaipeda Culture Communication Center na Litwie, Petrohradska Kolektiv Prague w Czechach. Audiowizualne projekty prezentował na wystawach indywidualnych, m.in. w Muzeum Współczesnym Wrocław, Fait Gallery w Brnie, Instytucie Fotografii Fort w Warszawie, Pragovka Gallery w Pradze, Exgirlfriend Gallery w Berlinie, Narodowym Forum Muzyki we Wrocławiu, Instytucie Polskim w Düsseldorfie oraz w ramach m.in. The Wrong New Digital Art Biennale w Rio de Janeiro, FILE Electronic Language International Festival w Sao Paulo, Transmission Arts Festival w Atenach, ISEA International Symposium on Electronic Art w Vancouver, Fonomo Music & Film Festival w Bydgoszczy, Musica Electronica Nova we Wrocławiu, Mediations Biennale w Warszawie, Athens Digital Arts Festival, Future Places Festival w Porto, European Media Art Festival w Osnabrück, Performing Media Festival w South Bend, CoCart Festival CSW w Toruniu, Open-Source Art Festival w Sopocie. Artysta działa również w obszarze muzyki i sztuki dźwięku. Jego kompozycje muzyczne zostały wydane w formie albumów o międzynarodowym zasięgu, m.in. Infinite Values, Time Released Sound w USA; Wide Grey, Eilean Records we Francji; Soundreaming i Bodyfulness, Audiobulb Records w Wielkiej Brytanii.
Źródło: Galeria Sztuki BWA w Olsztynie
