W czwartek 17 października Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie świętował 20-lecie obecności Polski w Unii Europejskiej. W kortowskim Centrum Konferencyjnym odbyła się m.in. debata z udziałem prof. Jerzego Buzka, Doroty Wellman, Radosława Kotarskiego oraz rektora UWM prof. Jerzego Przyborowskiego. W kilku panelach eksperckich o przeszłości i przyszłości naszego kraju we wspólnocie europejskiej rozmawiali naukowcy, samorządowcy i przedstawiciele sektora gospodarczego. A wydarzenie zamknął wyjątkowy koncert przygotowany specjalnie na tę okazję przez artystyczne grupy Akademickiego Centrum Kultury. Posłuchajcie naszej relacji!
Podobne wydarzenia organizowane są w tym roku także w kilku innych ośrodkach akademickich w naszym kraju z inicjatywy Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
W tym roku obchodzimy wyjątkowy jubileusz – 20 lat Polski w Unii Europejskiej. Stąd nasza inicjatywa – jako ministerstwa – żeby w różnych ośrodkach akademickich pokazać, czym jest dla nas UE i czym jest ona dla młodych ludzi. Takie wydarzenia organizujemy w Olsztynie, Zielonej Górze, Częstochowie i w kilku innych miastach. Wszędzie odbywają się ciekawe debaty i dyskusje podsumowujące to, co już było, ale przedstawiające także wnioski na przyszłość. Rozmawiamy o tym, jak Unia powinna się zmieniać i co nam da w przyszłości. Dziś mamy inne problemy – wyzwania klimatyczne i te związane z migracją – i musimy znaleźć nowe odpowiedzi. A uniwersytety są tym miejscem, gdzie odpowiedzi na te wszystkie pytania powinny być przedstawiane a później wdrażane przez decydentów politycznych”
– tłumaczy Damian Syjczak, szef gabinetu ministra nauki.
Głównym punktem olsztyńskiego wydarzenia była debata „Akcesja Polski do Unii Europejskiej” w której udział wzięli: prof. Jerzy Buzek, prof. Jerzy Przyborowski, Dorota Wellman i Radek Kotarski. Były premier – a w latach 2009–2012 przewodniczący Parlamentu Europejskiego – podkreślał, jak dużym wysiłkiem było przekonanie Polaków do słuszności wstąpienia do wspólnoty. Podając przykład brytyjski – mówił też, że nadal trzeba artykułować głośno, jak bardzo skorzystaliśmy na tym.
Wychodzenie Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej zaczęło się od bardzo niewinnych żartów i kpienia z różnego rodzaju rozwiązań, które bywają niezręczne przy tak wielkim organizmie. Jesteśmy bardzo różni, a równocześnie mamy system wartości europejskich, który jest kluczowy! Tego się trzeba trzymać i o tym przypominać. Polska gospodarka zyskała trzy, cztery razy więcej niż fundusze unijne. To niezwykłe korzyści – właśnie dzięki wejściu do UE! Przed negocjacjami były wielkie wyzwania. Bo musieliśmy skończyć je referendum. A strzeżenia co do członkostwa Polski w Unii Europejskiej były ogromne. Zgłaszali je zwłaszcza rolnicy, którzy w rezultacie zyskali najwięcej”
– przypominał w Kortowie prof. Jerzy Buzek. Posłuchajcie, na co jeszcze zwracał uwagę podczas debaty!
Gospodarz tego spotkania prof. Jerzy Przyborowski podkreślał, jak wiele zmieniło się przez ostatnie dwie dekady na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim. Nie było by to możliwe bez środków europejskich.
Skorzystaliśmy na 200 procent z szans, które dawała nam akcesja. Wystarczy przejść się po Kortowie. Ale to nie wszystko. Jeszcze ważniejsza jest przemiana świadomości i budowanie systemu wartości. Dużo o nich mówiliśmy dzisiaj. To jest fundament!
– tłumaczył Rektor UWM.
Rozmawialiśmy też o populizmie, który rozlewa się na niebezpieczną skalę. Przewijała się taka myśl, że każdy z nas musi tę cząstkę energii dać, by z nim walczyć. Inaczej nie będziemy w stanie go zdławić czy ograniczyć. Dużo mówi się też o zmianie klimatu, bezpieczeństwie energetycznym i żywnościowym. Koniecznością jest także rewolucja cyfrowa, z którą także związane są różnego rodzaju zagrożenia w wymiarze ogólnoświatowym.”
Dorotę Wellman i Radka Kotarskiego zapytaliśmy o rolę mediów w kontekście rosnącej fali eurosceptycyzymu. Co mogą zrobić media, by powstrzymać m.in. dezinformację?
Edukować, edukować i jeszcze raz edukować! Nie zapraszać niepotrzebnych gości, którzy niczego nie wnoszą do naszego życia a są atrakcyjni bardzo w dyspucie telewizyjnej i robią sobie w ten sposób reklamę”
– odpowiadała Dorota Wellman.
Nie tak dawno temu spłynęła na mnie taka dziwna refleksja, że ja już żyję w państwie zachodnim. A zawsze mi się wydawało, że jesteśmy częścią wschodu. I kiedy zdałem sobie sprawę z tego, że my już prześcigamy pod wieloma względami Portugalczyków, Hiszpanów czy taką starą Europę, która nam się zawsze jawiła jako coś najważniejszego i dużo lepszego od nas, no to pomyślałem: Wow! Było warto!”
– dodał Radek Kotarski.
W programie obchodów 20-lecia obecności Polski w Unii Europejskiej na UWM znalazło się także kilka paneli eksperckich z udziałem naukowców i samorządowców z regionu. Ich gośćmi byli m.in.: wojewoda warmińsko-mazurski Radosław Król i marszałek województwa Marcin Kuchciński.
Przed nami na pewno dużo wyzwań. Ale widzimy też ogromny potencjał, jaki daje nam Unia Europejska. I nie chcemy tego potencjału zmarnować. Wyzwania to m.in. rozwój czystej zielonej energii, rozwój przedsiębiorczości i kwestie związane z ochroną klimatu. Ale tak naprawdę mam wrażenie, że ogromnym wyzwaniem dla nas jest polityka polityki spójności (tak to nazwę). Bo w tej chwili w Komisji Europejskiej w Brukseli przetacza się dyskusja, jak powinna wyglądać polityka spójności. Według niektórych powinna być bardziej scentralizowana, z czym my – regiony – nie tylko w Polsce, ale również w całej Europie, nie zgadzamy się. Uważamy, że ten regionalizm pomógł i jest zdecydowanie bardziej efektywny, jeśli chodzi o inwestowanie środków unijnych. Wyzwaniem jest również dla nas bezpieczeństwo. Mamy ponad dwustukilometrową granicę z Federacją Rosyjską. Wyzwaniem jest to, by w polityce spójności zadbać o te tereny”
– mówił Marcin Kuchciński.
W czwartek w kortowskim Centrum Konferencyjnym poznaliśmy także laureatów konkursów: wiedzy o Unii Europejskiej (dla uczniów szkół ponadpodstawowych) oraz filmowego – pod hasłem: „Jak dołączenie do wspólnoty wpłynęło na moje życie”. W tym drugim zwyciężył student dziennikarstwa na Wydziale Humanistycznym UWM – Wojciech Cylka.
Nagroda bardzo mnie cieszy! W swoim filmie chciałem pokazać to, co dzisiaj jest niewidoczne dla wielu ludzi – czyli te rzeczy, które powstały dzięki Unii Europejskiej. Gdy Polska wstąpiła do UE ja miałem dwa lata. Więc całe moje świadome życie to Polska w Unii Europejskiej. To znaczy dla mnie bardzo dużo – poczucie wspólnoty, bezpieczeństwa na arenie międzynarodowej”
– mówił nam laureat.
Podczas czwartkowego wydarzenia w kulinarną podróż po Europie zabrali nas: Izabella Krzan i Mikołaj Rey, który przekonywał, że siłą kuchni europejskiej jest różnorodność.
Kuchnia europejska jest bardzo zróżnicowana. Oczywiście są pewne kanony w kuchni zawodowej, które przekraczają granice. Ale kuchnia europejska jest siłą rzeczy sumą wszystkich regionalizmów. A jest ich ogromnie dużo! Więc nie ma powodów, żeby na siłę tworzyć pojęcie kuchni europejskiej”
– tłumaczył Mikołaj Rey. I dodał:
Prawdziwa Unia Europejska to ludzie! Muszą się poznać i być otwarci na siebie. Prawdę uniwersalną odkrywamy oddolnie, w naszych sercach – podając dłoń, patrząc w oczy i będąc… ludźmi!”
Wydarzenie zamknął wieczorny koncert, który specjalnie na tę okazję przygotowały artystyczne grupy działające w Akademickim Centrum Kultury UWM: Orkiestra Akademicka, Studio Wokalne oraz Zespół Pieśni i Tańca „Kortowo”. Wspólnie wykonali piosenki… sprzed 20 lat. W nowych aranżacjach wybrzmiały m.in. „Sutra” Sistars, „Stacja Warszawa” Lady Pank, „Trudno tak” Edyty Bartosiewicz i Krzysztofa Krawczyka, ale też hity zagraniczne: „Let’s Get It Started”, „This Love”, „Toxic” czy… „Dragostea din tei”.
Posłuchajcie sami! Rozmawialiśmy także z opiekunami grup – Urszulą Borejszo, Ewą Kokoszko i Rafałem Krauzem.
Dodajmy, że obchody 20-lecia wstąpienia polski do UE na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie koordynował zespół Centrum Marketingu i Mediów UWM. A relację przygotował Piotr Szauer.
Fotorelacja: Marcin Galon