Inżynier dla zrównoważonego budownictwa – na UWM pierwszy raz świętowano Światowy Dzień Inżyniera

Kim jest inżynier i jaką pełni rolę w społeczeństwie? W jaki sposób może pracować na rzecz zrównoważonego rozwoju? M.in. o tym rozmawiali we wtorek 4 marca naukowcy i studenci z Wydziału Geoinżynierii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. W ten sposób włączyli się w obchody Światowego Dnia Inżyniera.

Światowy Dzień Inżyniera w Kortowie został zorganizowany po raz pierwszy. Tym samym Uniwersytet Warmińsko-Mazurski dołączył do innych uczelni w Polsce, na których obchodzi się święto inżynierów. Pomysłodawczynią tego wydarzenia na UWM była dr hab. inż. Elżbieta Szafranko z Instytutu Geodezji i Budownictwa.

Razem z dr. inż. Jackiem Zabielskim [prodziekanem ds. rozwoju WG – przyp. red.] doszliśmy do wniosku, że jako Uniwersytet i Wydział Geoinżynierii powinniśmy włączyć się w obchody Światowego Dnia Inżyniera. Potraktowaliśmy to jako pretekst do zintegrowania środowiska inżynierów. Zaprosiliśmy przedstawicieli nie tylko budownictwa, ale także mechaników, elektryków oraz inżynierów środowiska”

– wyjaśniała w rozmowie z „Wiadomościami Uniwersyteckimi” badaczka w Wydziału Geoinżynierii.

Tegoroczną edycję nietypowego święta obchodzono pod hasłem: „Inżynier dla zrównoważonego budownictwa”. Zrównoważony rozwój jest w obliczu postępujących zmian klimatycznych bardzo istotnym zagadnieniem. Dużą wagę przykłada do niego Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, który zobowiązał się realizować „Agendę 2030 na rzecz zrównoważonego rozwoju”.

Naszym celem było pokazanie, że każdy inżynier może dołożyć swoją cegiełkę do zrównoważonego rozwoju. Jeśli sięgniemy do genezy określenia „inżynier”, to widzimy, że jest to ktoś, kto stwarza i kreuje nasze otoczenie – budynki, maszyny, urządzenia, instalacje służące produkcji energii odnawialnej. Inżynier jest twórcą i chodzi o to, aby ta jego twórcza działalność była tak zorganizowana, żeby wpływała pozytywnie na środowisko”

– dodała dr hab. inż. Elżbieta Szafranko.

Dr hab. inż. Jacek Katzer, prof. UWM, szef Centrum Inżynierii Lądowej na Wydziale Geoinżynierii, mówił o nietypowym sposobie wykorzystania plastiku, który jest dzisiaj poważnym zagrożeniem dla środowiska.

Istnieje możliwość drukowania plastiku odpadowego. Nie jest tajemnicą, że w dzisiejszych czasach jest go bardzo dużo i czasami nie wiadomo, co z nim zrobić. Jednym z rozwiązań jest przetwarzanie go na surowiec do drukarki 3D, za pomocą którego można drukować coś, co będzie zastępowało np. stalowe pręty do produkcji betonu”

– mówił prof. Jacek Katzer. Naukowiec wyjaśniał zgromadzonemu na sali audytorium, że pozornie mniej wytrzymały i bardziej giętki plastik z powodzeniem może spełniać taką rolę.

Stal jest droga, ciężka, wymaga obróbki termicznej, koroduje. Plastik nie jest pozbawiony wad, ale dzięki temu, że nie mamy ograniczeń geometrycznych, to jesteśmy w stanie te wady niwelować. Plastik wydrukowany w 3D może mieć bardziej rozbudowane przestrzennie struktury i w ten sposób tworzy się całkowicie nowe materiały budowlane.”

Jednym z prelegentów Światowego Dnia Inżyniera był również dr hab. inż. Robert Wójcik, prof. UWM, kierownik Katedry Budownictwa Ogólnego i Fizyki Budowli. Wygłosił on wykład otwierający, w którym opowiedział o zrównoważonym budownictwie.

Mówiłem o tym, co leży w centrum moich zainteresowań, czyli o oszczędzaniu energii. Chodzi o takie podejście do budownictwa, według którego będziemy szanować środowisko i jednocześnie spełniać coraz wyższe wymagania stawiane przez ludzi. Ważne przy tym jest to, aby były to rozwiązania akceptowalne społecznie i znajdujące się w zasięgu wszystkich.”

Prekursorem tego typu rozwiązań jest m.in. Dania, gdzie warunkiem budowania budynków dla milionerów jest to, aby ich część (np. jedno piętro) była przeznaczona np. dla bezrobotnych.

Omawiałem jeden z takich budynków w Danii, który bardzo dobrze znam. Mieszkają w nim razem bogaci i biedni, mówią sobie „dzień dobry” i bardzo dobrze to funkcjonuje. Dzięki takim rozwiązaniom zapobiega się wykluczeniu społecznemu, które ma miejsce chociażby w takich krajach europejskich jak Francja czy Niemcy”

– dodał prof. Robert Wójcik.

Z inicjatywą ustanowienia 4 marca świętem inżynierów, wyszły międzynarodowe organizacje na Światowym Kongresie Inżynierów w Melbourne w listopadzie 2019 r. Jego pomysłodawcom od początku przyświecała idea, aby podkreślić rolę twórców techniki i znaczenia ich pracy dla społeczeństwa.

Prof. Jacek Katzer mówił, że w dzisiejszym świecie przedstawiciele nauk ścisłych nie mogą być oderwani od potrzeb społecznych, bo w przeciwnym razie będą ulegali regresowi.

Narody, państwa, cywilizacje, miasta, ludzie i oczywiście naukowcy muszą iść naprzód i być gotowymi na zmiany. Jedną z nich jest druk 3D, który oprócz antidotum na nadmiar plastiku, może również odpowiadać na niedobór pracowników na budowach, z jakim mamy teraz do czynienia”

– podkreślał.

Tego samego zdania jest prof. Robert Wójcik, który podczas swojego wykładu odnosił się do ubóstwa energetycznego, z którym zmaga się m.in. część mieszkańców objętej wojną Ukrainy.

Ubóstwo energetyczne to sytuacja, kiedy ludzi nie stać na zakup energii, nie ma możliwości technicznych lub wtedy, gdy infrastruktura energetyczna jest zniszczona. Inżynier powinien zaoferować sposoby chociażby doraźnego działania, żeby ograniczyć straty ciepła – tak, żeby w budynkach o ograniczonych możliwościach energetycznych dało się stworzyć warunki dla przebywania człowieka, żeby – mówiąc najprościej – dało się mieszkać.”

W Światowym Dniu Inżyniera na Wydziale Geoinżynierii UWM wzięli również udział przedstawiciele stowarzyszeń inżynierskich oraz przemysłu. Organizatorzy planują kontynuowanie takich spotkań w przyszłym roku. Relację przygotowała Marta Wiśniewska.