Byliśmy na 10. Ogólnopolskim Święcie Sera

Za nami 10. edycja Ogólnopolskiego Święta Sera. Wydarzenie od lat przyciąga do Kortowa tysiące miłośników nowych smaków, a organizatorzy tradycyjnie przygotowali dla nich mnóstwo atrakcji. Posłuchajcie naszej relacji!

Można zaryzykować stwierdzenie, że każdy, kto ma jakiekolwiek związki z branżą mleczarską lub po prostu lubi sery, świetnie zna kortowskie wydarzenie, które jest mu poświęcone. Ogólnopolskie Święto Sera, które od dekady odbywa się na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim, jest okazją do zaprezentowania owoców współpracy naukowców z przemysłem, a także zainspirowania do podejmowania mądrych wyborów konsumenckich, które są niezbędne, jeśli chcemy cieszyć się dobrym zdrowiem.

Dzisiejsze wydarzenie to nie tylko święto smaku, ale przede wszystkim święto tradycji i jakości. To powód do dumy, że możemy zaprezentować tak szeroką gamę produktów mleczarskich polskiego pochodzenia. To święto nauki, przemysłu mleczarskiego, ale także nas wszystkich – pasjonatów smacznego i wysokiej jakości jedzenia”

– mówiła podczas oficjalnego otwarcia 10. Ogólnopolskiego Święta Sera prof. Justyna Żulewska,  dziekan Wydziału Nauki o Żywności.

Kortowo kolejny raz na dwa dni (13-14 września) stało się stolicą produktów mleczarskich, łącząc producentów i konsumentów, a także inspirując do świadomego wyboru produktów mlecznych i pielęgnowania zdrowych nawyków żywieniowych od najmłodszych lat.

Dziesiąta, jubileuszowa edycja jest pierwszą, nad którą patronat honorowy objął minister nauki i szkolnictwa wyższego. Przypomnijmy, że Marcin Kulasek to absolwent Wydziału Nauki o Żywności UWM.

Nie mogłoby mnie tutaj dzisiaj zabraknąć, bo z wykształcenia jestem nie dość, że technologiem żywności, to jeszcze mleczarzem, a – jak to się mówi – koszula jest bliska ciału. Ogólnopolskie Święto Sera łączy nie tylko Uniwersytet i Wydział Nauki o Żywności, ale także przemysł mleczarski ze światem nauki. My jako Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego jesteśmy wielkimi orędownikami takiej współpracy. Jest to kierunek, który zawsze będziemy wspierać, dlatego z przyjemnością objąłem patronat honorowy nad tym wydarzeniem”

– mówił minister Kulasek.

Jubileusz Święta Sera skłonił prof. Jerzego Przyborowskiego, rektora Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, do przypomnienia idei powstania tego wydarzenia.

Pamiętam, jakie emocje i jednocześnie znaki zapytania towarzyszyły nam, gdy nieżyjący już dziekan Wydziału Nauki o Żywności, prof. Bogusław Staniewski, przedstawiał nam pomysł zorganizowania festiwalu serów. Zastanawialiśmy się wówczas, jaką formę miałoby przybrać takie wydarzenie. I okazuje się, że jego charakterystyka sprawia, że pięknie wpisało się w kalendarz imprez nie tylko uniwersyteckich, ale także olsztyńskich i regionalnych, a nawet ogólnopolskich, bo zarówno wśród wystawców, jak i odwiedzających, są osoby z całej Polski”

– mówił prof. Jerzy Przyborowski.

Święto Sera ma charakter piknikowy i nie da się ukryć, że codzienna, żmudna laboratoryjna praca schodzi na dalszy plan. Mimo wszystko dokonania naukowców Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego są podczas tego wydarzenia obecne, ponieważ prezentowanych produktów nie byłoby bez specjalistycznych badań i innowacyjnych technologii mleczarskich. A te są prowadzone m.in. w ramach SUP-RIM, czyli Sieci badawczej uczelni przyrodniczych na rzecz rozwoju polskiego sektora mleczarskiego, której członkiem jest UWM.

SUP-RIM przede wszystkim ma służyć innowacyjnym rozwiązaniom i problemom, z jakim boryka się branża mleczarska. Ale dzisiaj chcemy przede wszystkim pokazać, jak ważna jest rola nauki w życiu każdego z nas. Bardzo wiele produktów, które oferują wystawcy, powstały dzięki naszej specjalistycznej wiedzy – badaniom, które prowadzimy. Myślę, że każdy z nas znajdzie coś dla siebie – zarówno duzi i mali”

– mówiła prof. Justyna Żulewska.

Wszystko to, co robią pracownicy Wydziału Nauki o Żywności we współpracy z otoczeniem społeczno-gospodarczym, wpisuje się również w inteligentną specjalizację Warmii i Mazur żywność wysokiej jakości, o czym przypominał prof. Jerzy Przyborowski.

Święto Sera promuje zdrową żywność i pokazuje potencjał mleczarstwa. Cieszę się, że Wydział Nauki o Żywności niemal od początku swojej historii słynie z wysokiej pozycji naukowej, jeśli chodzi o mleczarstwo. Jakość produktów żywnościowych, w tym mleczarskich, jest polską przewagą konkurencyjną w Unii Europejskiej. Myślę, że to wszystko, co robi Wydział Nauki o Żywności, jeśli chodzi o badania naukowe i promocję produktów wysokiej jakości, może sprawić, że te produkty mają szansę zaistnieć” 

– mówił rektor UWM.

Warto również odnotować, że naukowe tradycje Wydziału Nauki o Żywności sięgają ośmiu dekad, bowiem latem tego roku Wydział Nauki o Żywności świętował swoje 80-lecie. Przez te lata pracował na opinię silnego ośrodka zarówno w zakresie mleczarstwa, jak i przetwórstwa mięsnego i roślinnego. Wykształcił wiele pokoleń absolwentów, którzy są chlubą wydziału i pełnią kluczowe funkcje w zakładach przemysłu spożywczego, sektorze usług gastronomicznych, firmach działających na rzecz przemysłu spożywczego, organach administracji publicznej oraz instytucjach kontroli urzędowej.

Współpraca Wydziału Nauki o Żywności z przemysłem jest widoczna jak na dłoni podczas każdej edycji Święta Sera. Filarem tego wydarzenia są producenci wyrobów mleczarskich, dla których jest ono niecodzienną okazją do spotkania twarzą w twarz z klientami. Wśród nich można było spotkać zarówno większych przedsiębiorców, przedstawicieli okręgowych spółdzielni mleczarskich, a także rodzinnych gospodarstw.

Zajmujemy się głównie produkcją serów typu gouda, a w ofercie posiadamy również twarogi, śmietanę, maślankę, masło, a naszym flagowym produktem jest cukierek krówka”

– wyliczał jeden z wystawców, Tomasz Fit, prezes zarządu OSM Olecko i dodawał:

Myślę, że kluczowym składnikiem dobrego sera jest mleko. Dostarczają nam je wspaniali dostawcy, którzy dbają o swoje zwierzęta i produkują mleko najwyższej jakości.”

Mamy 300 kóz i produkujemy sery z mleka koziego niepasteryzowanego, pozyskanego z własnej hodowli. Są to głównie sery podpuszczkowe – świeże i dojrzewające”

– tłumaczyła Izabela Ciesielska z Gospodarstwa Rolnego nad Arem w Kieźlinach.

Oferujemy tradycyjne produkty bez konserwantów, czyli z tzw. czystą etykietą. Naszym głównym produktem jest twaróg chudy, półtłusty, tłusty, półtłusty w obsypce ziołowej i twaróg w wiaderku przeznaczony do serników. Produkujemy też tradycyjne masło i również jest to produkt tradycyjny, oparty na recepturach naszych babć i mam. Nasze produkty wyróżniają się tym, że nie mają żadnych dodatkowych, ale co za tym idzie mają krótszy termin przydatności, ale tak musi być w przypadku tzw. produktów czystych. Muszę też przyznać, że świadomość naszych nabywców jest coraz większa i to mnie bardzo cieszy”

– mówiła Teresa Jędraszek, prezes OSM w Głuchowie, w województwie łódzkim.

W tym roku partnerem Święta Sera po raz pierwszy zostało uniwersyteckie Centrum Popularyzacji Nauki i Innowacji „Kortosfera”. Wszyscy, którzy przyszli do Kortowa degustować i kupować sery, a także podglądać, w jaki sposób odbywa się ich produkcja, mogli dzięki wsparciu samorządu województwa warmińsko-mazurskiego za darmo zwiedzać Kortosferę. A przypomnijmy, że spora część wystaw Kortosfery jest tematycznie związana z żywnością, mlekiem i serami.

Centrum Popularyzacji Nauki i Innowacji „Kortosfera” jest miejscem, które wspiera również to, co dzieje się na poszczególnych wydziałach, dlatego współpraca z Wydziałem Nauki o Żywności jest oczywista. Jest to kolejny rok rozwoju Kortosfery. Jesteśmy w stanie wyjść na zewnątrz, co zresztą robiliśmy podczas wakacji, pojawiając się m.in. na koncertach trasy Lata z Radiem czy na Olsztyn Green Festiwalu. Nasze mobilne wystawy oraz stanowiska warsztatowe świetnie się sprawdzają i cieszą się dużą popularnością”

– mówił dyrektor Kortosfery, Mateusz Pikuliński.

Wszyscy, którzy w sobotę i w niedzielę odwiedzili Kortosferę, mogli obejrzeć m.in. pokazy fizyczne i chemiczne, Rurę Rubensa, czyli nowy nabytek wśród eksponatów, a także… psa robota. Poza tym dostępna była pracownia mikroskopowa OPEN, która koresponduje tematycznie z szeroko pojętym zagadnieniem odżywiania człowieka i zdrowej żywności.

W sobotnie przedpołudnie ładna pogoda przyciągnęła do Kortowa tłumy odwiedzających. Pierwsi seromaniacy spacerowali po serowym miasteczku jeszcze przed oficjalnym otwarciem. Wśród nich spotkaliśmy niezwykłą parę: nauczycielkę historii w szkole podstawowej oraz jej dawną uczennicę. Obie panie spotkały się przypadkowo i oprócz tego, że wspólnie kosztowały produktów serowarskich, to jeszcze wspominały czasy, kiedy znajdowały się w relacji nauczyciel-uczeń, co pokazuje, że Święto Sera może być także miejscem spotkań.

Odwiedzam Święto Sera po raz drugi – przyszłam z mężem i z synami. Jestem już po degustacji. Spróbowałam różnych gatunków serów, kefirów, jogurtów, a nawet miodów. Oczywiście nie mogłam odmówić sobie zakupów, więc mamy zapasy na przynajmniej dwa tygodnie. Chciałabym podziękować Uniwersytetowi Warmińsko-Mazurskiemu za to, że organizuje tak wspaniałe wydarzenie”

– mówiła pani Karolina, nauczycielka historii.

Mnie najbardziej smakował ser z kurkami, który miał nietypowy, ale bardzo dobry smak, oraz kefir o smaku straciatella. Przyjeżdżam tu od czterech lat i bardzo mi się podoba, bo wszyscy są mili i można degustować wielu produktów”

–  dodawała Basia, uczennica jednego z olsztyńskich liceów.

Wśród odwiedzających spotkaliśmy również 5-letniego Dominika, który był pod wrażeniem tego, czego doświadczył w Kortosferze. I nie dość, że był bardzo zaangażowanym uczestnikiem Święta Sera, to jeszcze chętnie udzielił wywiadu.

W Kortosferze bardzo mi się podobało – chciałbym pójść tam jeszcze raz! Najbardziej podobało mi się laboratorium, gdzie odbywało się łapanie kur, zbieranie jajek i mielenie mąki. Było bardzo dużo atrakcji”

– mówił chłopiec, który dopytywany, czy chciałby w przyszłości pracować w takim laboratorium, z wielkim entuzjazmem odpowiedział, że tak.

Na wszystkich odwiedzających czekała moc atrakcji, a wśród nich m.in.: degustacja serów i twarogów na stoiskach producentów, konkurs na serowego i twarogowego króla, konkursy tematyczne z nagrodami dla publiczności, bicie serowego rekordu w rozciąganiu sera mozzarella, pokazy kulinarne i degustacje, pokazy technologiczno-laboratoryjne, a także uliczka seromaniaków, w której organizowane są zabawy, animacje i konkursy z nagrodami dla dzieci.

Pogoda przestała niestety dopisywać w niedzielę, ale mimo to jubileuszową edycję Święta Sera odwiedziło kilka tysięcy osób. Spotkali oni 20 wystawców spoza regionu, 12 zrzeszonych w sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury, a także 12 spoza przemysłu żywnościowego. Na stołach ekspozycyjnych nie zabrakło nowości, ale także takich produktów, których na próżno szukać w sklepach w województwie warmińsko-mazurskim. Można było też zasięgnąć wielu ciekawostek dotyczących produkcji serów – np., ile ważył najcięższy ser świata, czy jaki ser skrywa w sobie popiół itd. Zarówno dzieci, jak i dorośli mieli okazję poszerzyć swoją wiedzę poprzez zabawę, a nawet powalczyć o (nie tylko) smakowite nagrody.

Do wspólnego produkowania sera w „laboratorium sera” zapraszał dr hab. inż. Jarosław Kowalik, prof. UWM z Katedry Mleczarstwa i Zarządzania Jakością UWM.

Wykonywaliśmy m.in. produkcję sera podpuszczkowego. Jest to pierwszy etap produkcji sera nazywanego przez konsumentów żółtym. Odbywało się to poprzez dodanie enzymu koagulującego, następnie konsumenci mogli pokroić powstałą galaretkę, sprasować, doprawić i zdegustować. Była również możliwość obserwowania procesu powstawania masła, bo mamy tutaj maselnicę okresową, w której ubijaliśmy śmietankę i w wyniku tego powstawały grudki masła, a następnie odbywały się procesy wygniatania, płukania i formowania w moździerzu, żeby można było podać je do spróbowania na pieczywie”

– wyjaśniał prof. Kowalik.

Prof. Justyna Żulewska, podsumowując X Ogólnopolskie Święto Sera, mówiła, że dowodzi ono temu, iż branża mleczarska znajduje się w rozkwicie.

Nie mam wątpliwości, że jest to wyjątkowe wydarzenie w skali kraju i nie ukrywam, że mamy ochotę rozszerzyć je w przyszłości, zapraszając partnerów z zagranicy. Konsumenci mogą podyskutować o produktach, o ich składzie, właściwościach, sposobie produkcji, a także stwarzamy możliwość rozmowy z naukowcami, którzy zdradzają tajniki produkcji żywności. Święto Sera jest ogólnopolskie, ale staramy się mocno promować regionalne produkty i muszę przyznać, że sama byłam pozytywnie zaskoczona mnogością produktów, jakie oferują lokalni producenci. Myślę, że nasza branża ma bardzo dużo do zaoferowania”

– mówiła główna organizatorka wydarzenia.

Relację przygotowali: Marta Wiśniewska, Piotr Kisiel i Piotr Szauer. Radio UWM FM było patronem medialnym 10. edycji Ogólnopolskiego Święta Sera.