„Tradycja, technologia – współczesna żywność” – o tym dyskutowano w Urzędzie Wojewódzkim w Olsztynie
2025-09-17
Wydział Nauki o Żywności Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie uczestniczy w kształtowaniu świadomych postaw konsumenckich, które są niezbędne, jeśli chcemy cieszyć się dobrym zdrowiem. Jednym z elementów tych działań było zorganizowanie konferencji „Tradycja, technologia – współczesna żywność” w Urzędzie Wojewódzkim w Olsztynie. Posłuchajcie relacji!
Chyba każdy z nas chociaż raz słyszał powiedzenie, że jesteśmy tym, co jemy. I choć to oczywiście daleko idące uproszczenie, to jednak podkreśla fakt, jak istotne dla naszego zdrowia jest to, czym się odżywiamy. Organizatorzy konferencji pt. „Tradycja, technologia – współczesna żywność”, która 16 września odbyła się w Urzędzie Wojewódzkim w Olsztynie, doskonale zdają sobie sprawę z tego, że naszą bronią w walce z zagrożeniami towarzyszącymi złym konsumenckim wyborom, jest wiedza.
Jak przekonuje prof. Justyna Żulewska – dziekan Wydziału Nauki o Żywności – głównym celem spotkania była edukacja społeczeństwa.
Dzisiaj, w czasach szumu informacyjnego i wszechobecnej dezinformacji, rola środowiska akademickiego w zakresie edukacji konsumentów jest kluczowa. Musimy to robić we współpracy z organami nadzoru, bo tylko wtedy konsumenci będą w stanie dokonywać świadomych wyborów”
– mówiła prof. Żulewska.
Naukowcy z Wydziału Nauki o Żywności chętnie pojawiają się na tego typu wydarzeniach, aby dzielić się swoją wiedzą z otoczeniem społecznym. Jednak warto pamiętać, że pomysły na to, jak produkować zdrową i bezpieczną żywność, rodzą się w trakcie długich godzin spędzanych w laboratoriach.
Wszystko zaczyna się już podczas przeprowadzania badań podstawowych, kiedy to sprawdzamy, jak określone dodatki, substancje czy procesy technologiczne wpływają na żywność i jej jakość. Ponadto weryfikujemy i opracowujemy nowe metody analityczne po to, aby móc jeszcze lepiej i dokładniej weryfikować jakość żywności. Mamy również swój udział we wdrażaniu technologii w zakładach przemysłu spożywczego i robimy to zgodnie z obowiązującymi regulacjami prawnymi”
– wyjaśniała prof. Justyna Żulewska. Wyrazem tego, że naukowcy idą ramię w ramię z przedstawicielami przemysłu, była zakończona w niedzielę 14 września X edycja Ogólnopolskiego Święta Sera. Kortowo na dwa dni stało się stolicą produktów mleczarskich, łącząc producentów i konsumentów, a także inspirując do świadomego wyboru produktów mlecznych i pielęgnowania zdrowych nawyków żywieniowych od najmłodszych lat.
Jednym z organizatorów konferencji „Tradycja, technologia – współczesna żywność” był Wojewódzki Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych. Do głównych zadań tej instytucji należy kontrolowanie żywności oraz czuwanie nad tym, czy producenci przestrzegają wszystkich procedur. Jednak jak podkreśla dr Przemysław Rzodkiewicz, Główny Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, żadna kontrola nie może równać się ze świadomością konsumenta.
To nasze oczekiwania kształtują rynek i to, jak producenci będą tworzyć swoje produkty. Warto więc wiedzieć, jakie mamy prawa. Cieszy mnie fakt, że nasze kontrole pokazują rosnącą jakość i popularność polskich produktów rolno-spożywczych. Znajdują one uznanie nie tylko na krajowych rynkach, ale również na europejskich i światowych”
– mówił dr Rzodkiewicz.
Ktoś mógłby powiedzieć, że w gąszczu naukowych i prawnych zawiłości najłatwiej będzie się odnaleźć specjalistom. Uzasadnione więc jest pytanie, co może robić konsument, który nie jest wykształcony w zakresie technologii żywności. Eksperci obecni na konferencji jak jeden mąż odpowiadali: czytać etykiety.
Obecnie prawo obliguje konsumentów do umieszczania na etykietach informacji o wszystkich substancjach, które znajdują się w danym produkcie. Świadomy konsument to taki, który stara się te informacje czytać. Jeśli mogłabym coś polecić, to szukać produktów z najkrótszymi etykietami oraz urozmaicać swoją dietę”
– przekonywała dr Justyna Borawska-Dziadkiewicz z Wydziału Nauki o Żywności, która wygłosiła referat o dodatkach do żywności.
Na etykietach można znaleźć m.in. informacje, jakie składniki zostały wykorzystane do produkcji, czy produkt zawiera również jakieś dozwolone substancje dodatkowe, a także jak należy go przechowywać czy użytkować.
Warto szukać produktów z emblematem „produkt Polski”, bo to oznacza, że zostały wyprodukowane z polskich surowców w Polsce. Wartościowe będą również artykuły ze znakiem „poznaj dobrą żywność” (jajka w kolorze biało-czerwonym). Takie oznaczenia mogą uzyskać wyłącznie produkty, które wyróżniają się szczególnymi walorami jakościowymi oraz dbałością o konsumenta. Natomiast osoby, które chcą odżywiać się dobrze i minimalizować ryzyko, że przyswajana żywność będzie zawierała pozostałości środków ochrony roślin, powinny wybierać produkty z zielonym listkiem”
– wyjaśnia dr Przemysław Rzodkiewicz.
Jeśli ktoś nadal ma wątpliwości, czy zdoła odnaleźć się w informacjach zawartych na opakowaniach produktów spożywczych, jeszcze jedną wskazówkę ma dla niego dr Justyna Borawska-Dziadkiewicz, która zapewnia, że przepisy prawa żywnościowego są tak skonstruowane, żeby informacje znajdujące się na etykiecie były napisane łatwo i zrozumiale dla konsumenta.
Wykaz składników jest ułożony począwszy od tego, którego jest najwięcej, aż do tego, którego jest najmniej, wartość odżywcza podawana jest w przeliczeniu na 100 g lub 100 ml – tak, aby konsument mógł porównywać produkty. Jeśli np. mamy produkt wyróżniony jako ten bez glutaminianu sodu, który jest najlepiej rozpoznawalnym przez konsumentów wzmacniaczem smaku, to nie oznacza, że nie zostały do niego dodane inne. Dlatego trzeba sprawdzać oznakowanie i sprawdzać, co kryje się pod różnego rodzaju deklaracjami”
– przestrzega naukowczyni.
Prelekcje w urzędzie wygłosili również inni przedstawiciele Wydziału Nauki o Żywności UWM. Prof. Katarzyna Majewska mówiła o tym, czy należy bać się nowej żywności; dr hab. inż. Anna Tarczyńska, prof. UWM opowiadała o wszystkim, co niezbędne, jeśli chodzi o alergeny pokarmowe; a dr inż. Joanna Ciborska moderowała dyskusję na temat świadomych wyborów żywieniowych.
Oprócz Wydziału Nauki o Żywności UWM i Wojewódzkiego Inspektora Jakości Produktów Rolno-Spożywczych organizatorem wydarzenia był wojewoda warmińsko-mazurski. Patronat honorowy sprawował prof. Jerzy Przyborowski, rektor UWM.
Warto również odnotować, że w środę 17 września przedstawiciele Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych zwiedzili Wydział Nauki o Żywności: odwiedzili hale technologiczną, pracownię analizy sensorycznej oraz pracownię analiz fizyko-chemicznych. Wszyscy byli pod wrażeniem infrastruktury badawczo-dydaktycznej, którą dysponuje wydział.
Relację przygotowała Marta Wiśniewska z „Wiadomości Uniwersyteckich”.