RADIO UWM FM To jedno z najważniejszych wydarzeń artystycznych roku w Olsztynie. W Teatrze im. Stefana Jaracza odbyła się premiera „Krzyżaków” w reżyserii Jana Klaty. Spektakl na podstawie powieści Henryka Sienkiewicza wpisuje się w podwójny jubileusz 100-lecia istnienia teatru oraz 80-lecia polskiej sceny. Z kolei w przededniu premiery „Krzyżaków” w sali kameralnej Jaracza rozmawiano o warmińskiej i mazurskiej tożsamości. Na zaproszenie Fundacji Borussia spotkali się związani z regionem autorzy książek. Swoimi przemyśleniami podzielili się z nami Ishbel Szatrawska, Joanna Wilengowska, Krzysztof Beśka, a także Ewa Romanowska z Borussi i aktorzy Agnieszka Giza-Gradowska oraz Maciej Mydlak.
Fot. Karolina Jóźwiak
Jan Klata od lat konsekwentnie mierzy się z polską klasyką literacką i historyczną, nadając jej współczesne znaczenia i estetykę. Jeden z najgłośniejszych polskich reżyserów, traktuje dzieło Sienkiewicza jako punkt wyjścia do rozmowy o polskich kompleksach i zbiorowej pamięci. Współautorką adaptacji jest pochodząca z Olsztyna dramatopisarka Ishbel Szatrawska, laureatka Literackiej Nagrody Warmii i Mazur „Wawrzyn”.
Dosyć dużym wyzwaniem było okrojenie tekstu w taki sposób, by spektakl miał sens i zachował wszystkie najważniejsze wątki, ale też nie trwał dwanaście godzin. Myślę, że nam się to udało. Dużą zaletą jest to, że Jan Klata ma fantastyczną zdolność do pewnej kondensacji scen, tudzież symbolicznego ich przedstawienia
– mówi Ishbel Szatrawska, pisarka, współadaptatorka „Krzyżaków”.
Posłuchajcie rozmowy Marty Wróblewskiej z Ishbel Szatrawską.
Fot. Karolina Jóźwiak
Za stronę wizualną spektaklu odpowiada Mirek Kaczmarek. W Olsztynie przygotował scenografię, kostiumy i reżyserię świateł, tworząc przestrzeń symboliczną, balansującą między historią a współczesnością. Choreografię opracował Maćko Prusak, który od 2003 roku współtworzy przedstawienia Jana Klaty, tworząc ruch sceniczny do takich tytułów jak „Trylogia” czy „Wesele”. Autorem projekcji multimedialnych jest Natan Berkowicz. W olsztyńskiej realizacji obrazy wyświetlane na scenie mają charakter komentarza, uzupełniającego historię Sienkiewicza o współczesne konteksty.
Scenografia jest niesamowita i takiej jeszcze nie było w naszym teatrze. To, że ten spektakl pojawił się właśnie na stulecie naszego teatru jest bardzo dobrym strzałem. Fenomenalne wizualizacje robią niesamowity efekt
– mówi Maciej Mydlak, aktor grający Maćka z Bogdańca.
Posłuchajcie rozmowy Weroniki Cichoń z Maciejem Mydlakiem i Agnieszką Gizą-Gradowską.
Fot. Karolina Jóźwiak
Dzień przed premierą na mniejszej ze scen teatru Jaracza rozmawiano o warmińskiej i mazurskiej tożsamości. W spotkaniu pod hasłem „Krzyżacy, to my” udział wzięli: Ishbel Szatrawska, Krzysztof Beśka i Wojciech Kujawski. Rozmowę z cyklu „U noju/u nas” poprowadziła Joanna Wilengowska.
To ważne, żebyśmy rozmawiali jak to u nas jest, czyli jaki my sami mamy stosunek do tego miejsca. Ta rozmowa jest również potrzebna dlatego, że chyba przerażają nas koncepcje szowinistyczne czy nacjonalistyczne, w których wyznacza się ludziom co mają myśleć, jacy mają być. Otóż nie. Możemy sami decydować o pewnych sprawach i sami mieć jakąś osobistą, indywidualną refleksję na ten temat i się nią dzielić z innymi w czasie takich spotkań
– mówi Joanna Wilengowska, dziennikarka i pisarka.
Posłuchajcie rozmowy Marty Wróblewskiej z Ewą Romanowską, Joanną Wilengowską i Krzysztofem Beśką.
Projekt „U noju/u nas” to wspólne przedsięwzięcie Fundacji BORUSSIA i Teatru Jaracza w Olsztynie. Spektakl „Krzyżacy” w reżyserii Jana Klaty można obejrzeć we wrześniu i listopadzie. Szczegóły na stronie teatru.
Czytaj dalej
