Na UWM powstał Poradnik Języka Równościowego

Prof. Urszula Bartnikowska, dr Marta Cichy, prof. Katarzyna Ćwirynkało, dr Katarzyna Kodeniec, dr Ewelina M. Mączka, dr Aneta Świder-Pióro i Elwira Oporska współpracując z Rzecznikiem ds. Równości Szans Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie stworzyły Poradnik Języka Równościowego. Tłumaczą w nim, jak mówić i jak pisać do osoby i o osobie, żeby pokazać szacunek wobec każdego człowieka. Publikacja dostępna jest już w przestrzeni akademickiej – na każdym wydziale i w jednostkach ogólnouczelnianych. Do końca marca powstać ma także jej wersja anglojęzyczna.

Język polski, podobnie jak wszystkie języki, podlega ciągłej ewolucji. Niektóre nazwy, przez długi czas uważane za poprawne i zgodne z kulturą języka, w pewnym momencie mogą się stać krzywdzące dla osoby, wobec której dane określenie się stosuje. Uniwersytet jest szczególnym miejscem, jakie służyć powinno za przykład do budowania idei otwartości i akceptacji wobec każdej jednostki. Słowa, przez które ktoś może poczuć, że jego wartość jest umniejszana, mogą bardzo ranić”

– czytamy we wstępie do Poradnika Języka Równościowego na UWM.

W niniejszym Poradniku przekazujemy wybrane informacje o tym, jak mówić i pisać do osoby i o osobie, żeby pokazać szacunek wobec każdego człowieka. Skupiamy się na tych terminach, które są obecnie akceptowane i polecane. W mniejszym stopniu prezentujemy te, jakie nie powinny być promowane, ze względu na ich pejoratywny wydźwięk, a te, które szczególnie ranią – zupełnie pomijamy.”

Nad publikacją od 2022 roku pracował zespół badaczek z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. W tych pracach wspierał ich Mateusz Dampc, Rzeczniki ds. Równości Szans UWM.

Wiele informacji, które są zawarte w Poradniku, przez wielu uważanych było za rzeczy oczywiste. Natomiast w naszej codziennej praktyce okazywało się, że są potrzebne. Mieliśmy taki cel, by zebrać je w jednym miejscu”

– podkreśla Mateusz Dampc.  A prof. Katarzyna Ćwirynkało (specjalistka ds. równouprawnienia z Wydziału Nauk Społecznych UWM w Olsztynie) dodaje:

Poradnik składa się z dwóch części. Pierwsza – dotyczy nazw stosowanych wobec kobiet, stosowanych wobec osób z uwagi na ich tożsamość płciową, wyznawaną religię. Ale druga – równie ważna – część to słowniczek i etykieta. Słowniczek to była taka pierwsza rzecz, którą stworzyliśmy jeszcze w 2022 roku.

Z prof. Katarzyną Ćwirynkało i Mateuszem Dampcem rozmawiał Piotr Szauer.

Poradnik dostępny jest także na stronie internetowej uczelni. Zachęcamy do lektury!